LYME

Lyme borreliose (Borrelia spp.)

Borréliose de Lyme (Borrelia spp.)

Lyme disease

Lyme borreliose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie van het Borrelia burgdorferi-complex.De bacterie wordt overgedragen op de mens door de beet van een teek van de soort Ixodes. De klinische symptomen van de ziekte zijn divers: zowel de huid, de zenuwen, de gewrichten en meer zelden het hart en de ogen kunnen worden aangetast. In Europa is de frequentste manifestatie een erythema migrans (tot meer dan 90% van de symptomatische infecties). Dat is een erythemateus huidletsel in de vorm van een kring dat zich geleidelijk uitbreidt vanaf de plaats van de beet. Een belangrijk deel van de patiënten die aan Borrelia zijn blootgesteld, zal nooit klinische symptomen ontwikkelen. Elke klinische uiting van de ziekte moet behandeld worden met antibiotica.

De epidemiologie van de ziekte van Lyme varieert sterk volgens de seizoenen. Het risico om de infectie op te lopen is het grootst in de periode van mei tot oktober, wanneer de kans op een tekenbeet groter is.

Surveillance

De surveillance van de ziekte van Lyme in België is gebaseerd op drie informatiebronnen. Een netwerk van peillaboratoria en het Nationale Referentiecentrum voor Borrelia (UCL-UZLeuven) melden elk jaar het aantal positieve serologie tests. Uit onderzoeken uitgevoerd door een netwerk van peilartsen schat men dat jaarlijks ongeveer 11.000 patiënten een huisarts raadplegen voor een erythema migrans. Daarnaast worden volgens de Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) van de FOD Volksgezondheid jaarlijks ongeveer 200 tot 300 personen in het ziekenhuis opgenomen voor de ziekte van Lyme.

Het aantal gerapporteerde positieve resultaten voor et aantal gerapporteerde positieve resultaten voor Borrelia burgdorferi s.l. vertoont jaarlijkse schommelingen, die o.a. verband houden met het klimaat, maar blijft verder relatief stabiel. De stijging in 2013 en 2014 was gekoppeld aan een belangrijke stijging van het aantal uitgevoerde tests. De positiviteitsratio (proportie positieve resultaten/totaal aantal uitgevoerde tests) bleef stabiel. In 2017 en 2018 was het aantal positieve resultaten lager dan andere jaren, wat mogelijk verklaard kan worden door een minder gunstig klimaat voor de activiteit en overleving van teken beide jaren.

Wekelijks aantal seropositieve tests voor Borrelia uitgevoerd door het netwerk van peillaboratoria, België, 2009-2018

Voor meer informatie zie de resultaten van de surveillance in 2017 hier en in 2015-2016 hier.

Of bekijk de data via Epistat.

Nuttige informatie

Wetenschappelijk verantwoordelijke: Tinne Lernout

La borréliose de Lyme est une maladie infectieuse, causée par une bactérie du complexe Borrelia burgdorferi s.l.. La bactérie est transmise à l’homme par morsure d’une tique infectée du genre Ixodes. La maladie s’exprime par diverses manifestations cliniques : dermatologiques, neurologiques, articulaires et plus rarement cardiaques ou ophtalmiques. En Europe, l’érythème migrant est la manifestation la plus fréquente (jusqu'à plus de 90% des infections symptomatiques). Il s’agit d’une lésion cutanée érythémateuse au point de la morsure qui s’étend progressivement. Une proportion importante de patients exposés à Borrelia ne développera jamais de symptômes cliniques. Toutes les manifestations cliniques de la borréliose doivent faire l'objet d'une antibiothérapie.

L’épidémiologie de la maladie de Lyme présente une saisonnalité marquée avec un risque plus élevé de contracter la maladie pendant la période de mai à octobre, corrélé avec la période d'activité des tiques.

Surveillance

La surveillance de la maladie de Lyme en Belgique se base sur trois sources de données. Un réseau de laboratoires vigies et le Centre national de référence pour Borrelia (UCL-UZLeuven) rapportent chaque année le nombre de tests sérologiques positifs. Sur base d’études réalisées par un réseau de médecins vigies, le nombre de patients consultant un médecin généraliste pour un érythème migrant est estimé à environ 11.000 par an. Et d’après les données du Résumé Hospitalier Minimum (RHM) du SPF Santé publique, chaque année, en moyenne 200 à 300 personnes sont hospitalisées pour une maladie de Lyme.

En dehors de fluctuations annuelles liées notamment au climat, le nombre de résultats sérologiques pour Borrelia burgdorferi s.l. rapportés par les laboratoires vigies reste globalement stable. La hausse observée en 2013 et 2014 est liée à une augmentation du nombre de tests sérologiques réalisés ces deux années-là, à la suite d'une attention plus grande pour la maladie. Le taux de positivité (nombre de positifs/nombre total de tests) est resté stable. En 2017 et 2018, le nombre de résultats positifs était plus fabile qu'en moyenne, probablement suite au climat moins favorable à l'activité et la survie des tiques ces années-là (été chaud et sec).

Nombre hebdomadaire de résultats sérologiques positifs pour Borrelia effectués par le réseau des laboratoires vigies, Belgique, 2009-2018

Pour en savoir plus, voir les résultats de la surveillance en 2017 ici et en 2015-2016 ici .

Ou consultez les données via Epistat.